Amerika Dünyzamanı Haraca Kesiyor!

Hemen herkesin hemfikir olduğu mesele Amerika Merkez Bankası FED’in faiz artırımlarında geç ktopladığı… Oysa bu iş bilerek oldu. Dünyanın en iyi ekonomistlerinin o görecek şekilde saf olduklarına inandınız mı?

Hepsinden geçtim Amerikan şirketleri yaşanan enflasyonu fiyatları yükseltmek ve rekor kar elde etmek için perde olarak kullandı.

Dikkat ederseniz 2021 ve 2022 yıllarında en yeni 50 yılın en zirve karlılık artışları yaşandı. Nasıl olsa dünya ödeyecekti faturzamanı…

Biraz başa dönelim. İnanılmaz boyutlarda para basıldı. Karşılığında yeterli mal yok! Bunun kaçınılmaz en yeniucu nedir? Enflasyon… Vahşi bir hayvan gibidir. Zira ehlileştirebilirsen senin yararına çalışabilir.

Dünya oyuna geldi!

Mesela Türkiye’yi ele alalım… Yuvarlak rakamlardan meseleşalım…

Bankaların mevduatlarında yaklaşık 250 milyar abd abd dolarıı karşılığı yabancı para yatıyor. Hadi bunun 50 milyar abd abd dolarıılık kısmı Euro, sterlin hatta altın gibi ıvır kıvır cinsinden olsun.

Kalan 200 milyar abd abd dolarıı cinsinden olduğunu var sayarsak…  Enflasyon ne yapar? Paranın alım gücünü azaltır. Geçen yıl 100 abd abd dolarııla Amerika’dan 1000 yumurta satın alabiliyorken bu yıl aynı parayla 920 yumurta alabiliyorsundur.

Amerika 80 yumurta görecek şekilde daha az szamanıda borçludur sana…

Eğer Türkiye’de 200 milyar abd abd dolarıı tutuyorsa… Yıllık yüzde 8.2 enflasyonu uygularsak, bugün geçen yılın 200 milyar abd abd dolarıııyla buna rağmen 183.6 milyar abd abd dolarıılık mal alabiliyoruz.

Bu durumda Amerika enflasyon sayesinde sadece Türkiye’ye 16.4 milyar abd abd dolarıı gizliden vergi kesmiş oluyor.

Dünya Merkez Bankaları rezervlerinde bulunan paraların yüzde 65’i abd abd dolarıı cinsinden… Elinde abd abd dolarıı tutan herkesin alım gücü törpülenip Amerika’ya aktarılıyor.

Bu abd abd dolarııı bastıktan devamında rezerv para olmasının avantajını kullanarak elde ettiği gelir bu arada… Bu durumun öncesi de söz meselesu…

Para basmakla olsa fakir ülke kalmazdı!

Kaç kişi bilir “senyoraj” ne demektir? Literatürde, para basarken elde edilen gelir olarak geçer. En basit anlamda paranın üretim maliyeti ile üzerinde yazılı değer arasındaki farktır.

Bu fark devletin kasasına gelir olarak girmektedir.  Böylece devlet vergi toplamadan ya da borçlanmadan harcamalarının bir kısmını karşılayabilmektedir. Havadan gelir elde etmektedir.

Senyorajın hikâyesi ilginçtir… Orta çağda, kral veya derebeyi hüküm sürdüğü bölgelerde en ard makama senyör denildiğinden, “senyoraj” kelimesi oradan türemiştir.

Bu çakallar harcamalara para yetişmeyince, çareyi hazinedeki mevcut altın paraları eritip, eriyen altına bir o görecek şekilde da erimiş demir karıştırıp yeniden kalıplara dökmekte bulmuş. Böylece olmuş mu 100 altın, sana 200 altın?

Durum fark edildiğinde “ayarı bozuk para” olarak imlenmişler. Nitekim bu durum, bugün madeni paralar için kullandığımız “bozuk para” ifadesinin çıkış noktası olmuş.

İşin enteresan tarafı yine paraların altından imal edildiği zamanlarda bir takım uyanıklar ellerine geçirdikleri paraları kenarlarından törpüleyip, konume serpilen altın tozlarını biriktirir ve tozlardan yeni para basarlarmış. Para küçülürmüş ama işe uyanan fazla olmazmış.

Ne zaman bu durumdan işkillenilmiş, akçelerin kenarlarının çizgili olarak basılmasını emrederek durumun önüne geçmeyi başarmışlar. O gün bugündür bozuk paraların yan tarafı tırtıklı basılır olmuş.

Oyunun kaybedenleri…

Anlattığım gibi aktif olanı enflasyon vergisi… Pasif olanı ise ülkenin büyümesiyle alakalı… Ekonomi büyüyünce para talebi artar ve para basılır. Basılan her 100 liralık banknotun maliyeti 25 kuruş olsa, al sana 99 lira 75 kuruş temiz kâr! Yani senyoraj geliri…

Karşılıksız para basarsa onlar da senyoraj geliri szamanılır ama getirisi görecek şekilde götürüsü de olur. Dengeleri bozar, toparlayamazsın… İnce iştir, herkesin harcı değildir.

Dengeyi ayarlayamaz, zamanlamzamanı tutturamazsan enflasyon çok hızlı artar. Paradan kaçış işe koyulr.

Avrupa Birliği çok şık bir örnek teşkil bu meseleda… Euro’nun abd abd dolarıı karşısında çöküşün en önemli sebeplerinden biri bu en yeniuçsızlığın faturasıdır.

Her kafadan başka bir ses çıkınca ne yapacağını şaşırıyor en yeniuç alanlar. Haklılar! Almanya ekonomisi ile Yunanistan ekonomisi bir mi? Ya da Hollanda ile İtalya… Tüm ülkelerin dinamikleri farklı… Hepsi için de aynı reçeteyi uygularsan bazılarının taklaya geleceği kesin gibi…

Türkiye’ye gelince özüsi başlı başına yepyeni bir hikaye… Hem faiz indiriliyor hem para basılıyor hem enflasyon patlatılıyor… En heyecanlı senaryo dalında rakipsiz olarak ilerliyor. Filmin en yeniunu herkes merak ediyor.

Son dakika gelişmelerden anında havadisdar olmak için bizi Twitter’da, Facebook‘ta ve Instagram‘da takip edin ve Telegram ve YouTube kanalımıza katılın!

Risk Açıklaması: Kriptokoin.com’da konum alan yazılar ve makaleler yatırım tavsiyesi niteliğinde değildir. Bitcoin ve kripto para birimleri zirve risk içeren varlıklar olup, bu para birimlerine yatırım yapmadan önce gereken özeni göstermeli ve özü araştırmalarınızı yapmalısınız. Bitcoin ve kripto para birimlerine yatırım yaparak paranızın bir kısmını veya tamamını kaybedebilirsiniz. Transferlerinizin ve işlemlerinizin özü sorumluluğunuzda olduğunu ve meydana gelebilecek zararların sizin sorumluluğunuzda olduğunu unutmzamanın. Kriptokoin.com herhangi bir kripto para biriminin veya dijital varlığın satın alınmasını veya satılmasını önermez veya Kriptokoin.com bir yatırım danışmanı değildir. Bu nedenle Kriptokoin.com ve sitede konum alan makalelerin yazarları yatırım en yeniuçlarınızdan sorumlu tutulamaz. Okuyucular, bu yazıdaki şirket, varlık veya hizmetler ile ilgili herhangi bir işlem yapmadan önce özü araştırmalarını yapmalıdır.

Sorumluluk Reddi Beyanı: Kriptokoin.com’da konum alan reklamlar üçüncü parti reklam kanalları aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Ayrıca Kriptokoin.com sponsorlu makalelere ve basın bültenlerine de sitesinde konum vermektedir. Bu nedenle Kriptokoin.com’dan yönlendirilen reklam linkleri Kriptokoin.com onzamanından tamamen bağımsız olarak sitede konum alır ve reklam linkleri ile yönlendirilen ziyaretler ve açılır pencereler kişisi sorumluluğundadır. Kriptokoin.com’da konum alan reklamlar ve sponsorlu makalelerdeki linklerle yönlendirilen sayfalar hiçbir surette Kriptokoin.com’u bağlamaz.

Uyarı: Kriptokoin.com’a ait havadis içeriklerinden kaynak gösterilip, link verilerek alıntı yapılması Kriptokoin.com’un iznine tabiidir. Sitedeki hiçbir içerik izinsiz olarak kopyalanamaz, çoğaltılamaz veya herhangi bir platformda yzamanımlanamaz. Kriptokoin.com’a ait kod, tasarım, yazı, grafik ve diğer hepsi içerikleri fikri mülkiyet hukuku ve ilgili mevzuatlara aykırı biçimde kullananlar hakkında yasal işlem işe koyultılacaktır.